Page images
PDF
EPUB
[ocr errors]

obtinuerunt pro nobis. Et ideo, inquit, si non plene obtinuerimus eos, in locum Syriae regis satrapas constitue 1); ut virtutem illis et potentiam regis auferret. Denique primo congressu vicit, ut fugaret hostem; secundo vicit, quando captum imperio suo reddidit. Qua causa vincendi ejus evidens resultavit oraculum, dicente uno ex filiis prophetarum ad proximum suum: Occide me. Et noluit homo occidere eum: Et dixit: Eo quod non obedisti verbo Domini, ecce tu recedis a me, et interficiet te leo. Et recessit ab eo, et invenit eum leo, et interfecit eum 2). Et posthoc alius propheta adstitit ante regem Israel, et dixit ad eum: Haec dicit Dominus, quoniam dimissisti tu virum exterminationis de manu tua, ecce anima tua pro anima illius, et populus tuus pro populo illius.

Liquet igitur his oraculis, quod Dominus etiam circa indignos promissa sua servet, sed impios aut stultitia sua opprimi, aut alia praevaricatione damnari, etiamsi primae praevaricationis loqueos evaserint 3). Sed oportet nos taliter agere, ut digni bono opere, omnipotentis Dei promissa accipere mereamur.

2) Ibid. 35.

1) Ibid. 23. 3) Loqueos evaserint. His verbis clauditur tractatus in Erasmi et aliorum edit.; quae vero sequuntur, in multis edit. et manuscript. reperiuntur: Ipso praestante, qui cum Patre et Spiritu sancto vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen.

[ocr errors]

Sancti Hieronymi
Epistolae selectae.

Epistola IV. ad Florentium. 1)

Laudat Florentium Hierosolymae degentem, quo multorum pauperum necessitatibus subvenerit; et quia huic epistolae alteram, quae erat ad Ruffinum, reddendam junxerat, Ruffini etiam admiscet.

1. Quantus beatitudinis tuae rumor diversa populorum ora compleverit, hinc poteris aestimare, quod ego te ante incipio amare, quam nosse. Ut enim ait Apostolus, quorumdam hominum peccata manifesta sunt, praecedentia ad judicium 2): ita e contrario tuae dilectionis fama dispergitur, ut non tam laudandus sit ille qui te amat, quam scelus putetur facere ille qui non amat. Praetermitto innumerabiles, in quibus Christum sustentasti, pavisti, vestisti, visitasti. Heliodori fratris a te adjuta necessitas mutorum etiam potest ora laxare, quibus gratiis, quo ille praeconio peregrinationis incommoda a te fota referebat? Ita ut ego ille tardissimus, quem intolerabilis languor exedit, pennatis, ut ajunt, pedibus gestu caritatis et voto te salutaverim, et etiam complexus sim. Gratulor itaque tibi, et nascentem amicitiam, ut Dominus confoederare dignetur, precor.

2. Et quia frater Ruffinus, qui cum sancta Melania ab Aegypto Jerosolymam venisse narratur, individua mihi germanitatis caritate connexus est, quaeso ut epistolam meam huic epistolae tuae copulatam, ei reddere non graveris. Noli nos ejus aestimare virtutibus; in illo conspicies expressa sanctitatis insignia: et ego cinis et vilissima pars luti, et jam favilla dum vertor, satis habeo, si splendorem morum illius imbecillitas oculorum meorum ferre sustineat. Ille modo se lavit, et mundus est, et tanquam nix dealbatus: ego cunctis peccatorum sordibus inquinatus, diebus ac noctibus opperior cum tremore reddere novissimum quadrantem.

Sed tamen quia Dominus solvit compeditos, et super humilem et trementem verba sua requiescit, forsitan et mihi in sepulchro

1) In Chronico ad ann. 381 Florentius (Florentinus) Monachus insignis appellatur. Epistola scripta est Antiochiae media aestate ann. 372. 2) I. Tim. 5, 24.

scelerum jacenti dicat. Hieronyme, veni foras. Sanctus presbyter Evagrius plurimum te salutat: et Martinianum fratrem juncto salutamus obsequio, quem ego videre desiderans, catena languoris innector.

Vale in Christo.

Epistola V. ad Florentium. 1)

Respondet Florentio, eumque certiorem facit, se jam solitudinem, quae juxta Syriam Saracenis jungitur, arripuisse. Tum petit ab eo libros quosdam, aliosque illi offert, quibus abundabat.

1. In ea mihi parte eremi commoranti, quae juxta Syriam Saracenis jungitur, dilectionis tuae scripta perlata sunt. Quibus lectis, ita reaccensus est animus Jerosolymam proficiscendi, ut pene nocuerit proposito, quod profuerit caritati. Nunc igitur quomodo valeo, pro me tibi literas repraesento: et si corpore absens, amore tamen et spiritu venio: impendio exposcens, ne nascentes amicitias, quae Christi glutino cohaeserunt, aut temporis, aut locorum magnitudo divellat; quin potius foederemus eas reciprocis epistolis. Illae inter nos currant, illae sibi obvient, illae nobiscum loquantur. Non multum perditura erit caritas, si tali secum sermone fabuletur.

2. Ruffinus autem frater, ut scribis, necdum venit; et si venerit, non multum proderit desiderio meo, quum eum jam visurus non sim. Ita enim et ille longo intervallo a me separatus est, ut huc non possit excurrere: et ego arreptae solitudinis terminis arceor, ut coeperit jam mihi non licere quod volui. Ob hoc et ego obsecro, et tu, ut petas, plurimum quaeso, ut tibi beati Rhetitii Augustodunensis episcopi commentarios ad describendum largiatur, in quibus canticum canticorum sublimi ore disseruit. Scripsit et mihi quidam de patria supradicti fratris Ruffini, Paulus senex 2), Tertulliani suum codicem apud eum esse, quem vehementer reposcit. Et ex hoc quaeso, ut eos libros, quos me non habere. Brevis subditus edocebit, librarii manu in charta scribi jubeas.

Interpretationem quoque psalmorum Davidicorum, et prolixum valde de Synodis librum sancti Hilarii, quem ei apud Treviros manu mea ipse descripseram, ut mihi transferas peto. Nosti hoc esse animae Christianae pabulum, si in lege Domini meditetur die 1) Epistola scripta post aliquot menses a superiore, ann. 373. 2) Paulus Concordiae. Vid. de viris illustribus cap. 53. Epistol. X. edit. Vallars. tom. I. pag. 22. Patria Pauli erat Concordia inter Aquileam et Altinum.

ac nocte. Caeteros hospitio recipis, solatio foves, sumtibus juvas. Mihi si rogata praestiteris, cuncta largitus es. Et quoniam, largiente Domino, multis sacae bibliothecae codicibus abundamus, impera vicissim, quodcumque vis, mittam. Nec putes mihi grave esse, si jubeas. Habeo alumnos, qui antiquariae arti serviant. Neque vero beneficium pro eo quod postulo, polliceor. Heliodorus frater mihi indicavit, te multa de scripturis quaerere, nec invenire; aut si omnia habes, incipit sibi plus caritas vendicare, plus petere.

3. Magistrum autem pueri tui, de quo dignatus es scribere, (quem plagiatorem ejus esse non dubium est) saepe Evagrius presbyter, dum adhuc Antiochiae essem, me praesente corripuit. Cui ille respondit: Ego nihil timeo. Dicit se a Domino suo fuisse dimissum: et si vobis placet, ecce hic est, transmittite quo vultis. In hoc arbitror me non peccare, si hominem vagum non sinam longius fugere. Qua propter quia ego in hac solitudine constitutus, non possum agere quod jussisti, rogavi carissimum mihi Evagrium, ut tam tui quam mei causa instanter negotium prosequatur. Cupio te valere in Christo.

Epistola XII. ad Antonium Monachum. 1)

Antonium Monachum Aemonae reprehendit, quod toties rogatus numquam rescripserit: rursumquae hortatur, ut diligentem se diligat, et scribenti rescribat.

Dominus noster humilitatis magister, disceptantibus de dignitate discipulis, unum apprehendit e parvulis, dicens: Quicumque vestrum non fuerit conversus sicut infans, non potest introire in regnum coelorum 2). Quod ne tantum docere, nec facere videretur, implevit exemplo: dum discipulorum pedes lavat: dum traditorem osculo excipit: dum loquitur cum Samaritana: dum ad pedes sibi sedente Maria, de coelorum disputat regno: dum ab inferis resurgens, primum mulierculis apparescit. Satanas autem ex Archangelico fastigio non aliam ob causam, nisi ob contrariam humilitati superbiam ruit. Et Judaicus populus primas sibi cathedras, et salutationes in foro vendicans, deputato antea in stillam situlae, gentili populo succedente, deletus est. Contra sophistas quoque saeculi, et sapientes mundi, Petrus et Jacobus piscatores mittuntur. Cujus rei causa scriptura ait: Superbis Deus resistit

[blocks in formation]

humilibus autem dat gratiam 1). Vide, frater, quale malum sit, quod adversarium habet Deum. Ob quod in evangelio et pharisaeus arrogans spernitur, et humilis publicanus auditur. Decem jam, nisi fallor, epistolas plenas tam officii quam precum misi, quum tu ne mu quidem facere dignaris 2): et Domino loquente cum servis, frater cum fratre non loqueris. Nimis, inquies, contumeliose. Crede mihi, nisi stili verecundia prohiberet tanta laesus ingererem, ut inciperes mihi rescribere, vel iratus. Sed quoniam et irasci hominis est, et injuriam non facere, Christiani, ad antiquum morem revertens, rursus precor; ut et diligentem te diligas, et conservo sermonem conservus impertias. Vale in Domino.

Epistola 109 ad Riparium Presbyterum. 3)

Admonitus Riparii Presbyteri literis, quod Vigilantius doceret, martyrum non esse colendos cineres, damnaretque solennes Christianorum ad eorum sepulchra vigilias, hac epistola quasi velitatur, ac praecludit ad pugnam, ostendens se paratum ad refellendum hominis errorem, si libros illius ad se mittat.

1. Acceptis primum literis tuis, non respondere, superbiae est; respondere, temeritatis. De iis enim rebus interrogas, quae et proferre et audire sacrilegium est. Ais Vigilantium, qui xar' avriqaoi hoc vocatur nomine (nam Dormitantius rectius diceretur) os foetidum rursus aperire, et putorem spurcissimum, contra sanctorum Martyrum proferre reliquias 4); et nos qui eas suscipimus appellare cinerarios et idololatras, qui mortuorum hominum ossa veneremur. O infelicem hominem, et omni lacrymarum fonte plangendum, qui haec dicens, non se intelligit esse Samaritanum et Judaeum, qui corpora mortuorum, pro immundis habent, et etiam vasa quae in eadem domo fuerint, pollui suspicantur: sequentes occidentem literam, et non spiritum vivificantem. Nos autem

1) Jacob. 1. I. Petr. 5, 5. 2) De interjectione Mu consule Varronem lib. 6. ubi dicitur: Nec laudare hominem, neque mu facere unquam, id est, ne minimam quidem voculam proferre. Vallars. 3) Scripta. ann. 404. 4) Victorius notat ad hunc locum: Quid dixisset vir sanctus, si hoc misera vixisset aetate? hodie enim nedum os putidum contra martyrum, sanctorumque reliquias novatores aperuerunt, verum manus quoque in eas injecerunt, et in cinerem redegerunt, ut in Thomae cantuariensis corpus impiissimus Henricus VIII. Angliae Rex fecit, picturas interim ejus ex omnibus parietibus, nomenque e cunctis, ut ipsemet vidi in Anglia, abrodens codicibus.

« PreviousContinue »