IV.

AUGUSTINIAN I.

I. DE GAUDIIS PARADISI.

Ad perennis vitae fontem mens sitivit arida; Claustra carnis praesto frangi clausa quaerit anima: Gliscit, ambit, eluctatur exul frui patria.

Dum pressuris ac aerumnis se gemit obnoxiam, Quam amisit, dum deliquit, contemplatur gloriam, Praesens malum auget boni perditi memoriam.

Nam quis promat summae pacis quanta sit laetitia, Ubi vivis margaritis surgunt aedificia,

5

Auro celsa micant tecta, radiant triclinia?

Solis gemmis pretiosis haec structura nectitur; Auro mundo, tanquam vitro, urbis via sternitur; Abest limus, deest fimus, lues nulla cernitur.

Hiems horrens, aestas torrens illic nunquam saevi

unt;

Flos perpetuus rosarum ver agit perpetuum;
Candent lilia, rubescit crocus, sudat balsamum.

10

15

Virent prata, vernant sata, rivi mellis influunt; Pigmentorum spirat odor, liquor et aromatum; Pendent poma floridorum non lapsura nemorum.

Non alternat luna vices, sol, vel cursus siderumn; 20 Agnus est felicis urbis lumen inocciduum; Nox et tempus desunt ei, diem fert continuum.

25

Nam et sancti quique velut sol praeclarus rutilant; Post triumphum coronati mutuo coniubilant, Et prostrati pugnas hostis iam securi numerant.

Omni labe defaecati carnis bella nesciunt, Caro facta spiritalis et mens unum sentiunt; Pace multa perfruentes scandalum non perferunt. Mutabilibus exuti repetunt originem,

Et praesentem veritatis contemplantur speciem, 30 Hinc vitalem vivi fontis hauriunt dulcedinem.

Inde statum semper idem existendi capiunt; Clari, vividi, iucundi nullis patent casibus: Absunt morbi semper sanis, senectus iuvenibus.

Hinc perenne tenent esse, nam transire transiit; 35 Inde virent, vigent, florent: corruptela corruit, Immortalitatis vigor mortis ius absorbuit.

Qui Scientem cuncta sciunt, quid nescire neque-
unt?

Nam et pectoris arcana penetrant alterutrum;
Unum volunt, unum nolunt, unitas est mentium.

40 Licet cuiquam sit diversum pro labore meritum, Caritas hoc facit suum, quod, dum amat alterum, Proprium sic singulorum fit commune omnium.

Ubi corpus illic jure congregantur aquilae; Quo cum angelis et sanctae recreantur animae, Uno pane vivunt cives utriusque patriae.

Avidi et semper pleni quod habent desiderant; Non satietas fastidit, neque fames cruciat: Inhiantes semper edunt, et edentes inhiant.

Novas semper melodias vox meloda concrepat, Et in jubilum prolata mulcent aures organa, Digna per quem sunt victores regi dant praeconia.

Felix coeli quae praesentem regem cernit anima, Et sub sede spectat alta orbis volvi machinam : Solem, lunam et globosa cum planetis sidera!

Christe, palma bellatorum, hoc in municipium Introduc me post solutum militare cingulum; Fac consortem donativi beatorum civium!

45

50

55

Probes vires inexhausto laboranti proelio, Nec quietem post procinctum deneges emerito, Teque merear potiri sine fine praemio!

60

O quanta hic sunt gaudia,
Quam dulcis sonat musica,
Quae vocum hic concordia,
Quae fidum est harmonia.
O quam miscentur dulciter,
Quam tinniunt suaviter:
Nil est auditum taliter!

Deum videtis principem
De facie ad faciem,
Ex quo vobis coelestia
Nascuntur tanta gaudia,
Quanta nec videt oculus,
Nec ullus cepit auribus-

Hic mundus sordet omnibus.

III. ANTIDOTUM CONTRA TYRANNIDEM PECCATI.

Quid, tyranne! quid minaris?
Quid usquam poenarum est,
Quidquid tandem machinaris:
Hoc amanti parum est.

Dulce mihi cruciari,

Parva vis doloris est:

"Malo mori quam foedari!"
Major vis amoris est.

Para rogos, quamvis truces,
Et quiquid flagrorum est;
Adde ferrum, adde cruces:
Nil adhuc amanti est.
C

40

45

5

10