LXXVI.

Diebus Dominicis,

Stans a longe qui plurima perpetravit facinora etc.

LXXVII. In Decollatione S. Ioannis.

Summum praeconem Christi collaudemus laeti etc.

LXXVIII. De Martyribus.

Turbam bellicosam quam Dei non verentes servi etc.

Continet carmen strophas novemdecim, et per totum recurrit hypopsalma illud: Die ista. Rarum est in Missalibus.

G.

PETRUS ABAELARDUS.

LXXX.

In Annuntiatione Beatae Virginis.

1. Mittit ad virginem
Non quemvis angelum
Sed fortitudinem
Suam, archangelum,
Amator hominis.

2. Fortem expediat
Pro nobis nuntium,
Naturae faciat
Ut praeiudicium
In partu virginis.

3. Naturam superat
Natus rex gloriae,
Regnat et imperat
Et zyma scoriae
Tollit de medio.

4. Superbientium
Terat fastigia,
Colla sublimium
Calcet vi propria
Potens in proelio.
5. Foras eiiciat
Mundanum principem,
Matremque faciat
Secum participem
Patris imperii.

6. Exi qui mitteris,
Haec dona dissere,
Revela veteris
Velamen literae
Virtute nuntii.

7. Accede, nuncia,

Dic Ave cominus,
Die plena gratia,
Dic tecum dominus
Et dic Ne timeas.
8. Virgo suscipiens
Dei depositum,
In quo perficiens
Castum propositum
Et votum teneat.
9. Audit et suscipit
Puella nuntium
Credit et concipit
Et parit filium
Sed admirabilem.

10. Consiliarium
Humani generis
Et deum fortium
Et patrem posteris,
In fide stabilem.

[11. Cuius stabilitas

Nos reddat stabiles
Ne nos labilitas
Mundana labiles
Secum praecipitet.

12. Sed dator veniae
Concessa venia
Per matrem gratiae
Obtenta gratia
In nobis habitet.]

13. Qui nobis tribuat
Peccati veniam,
Reatus diluat

Et donet patriam,
In arce siderum.

Duo huius Sequentiae eximiae in memoria mihi sunt laudatores, quorum elogia ut hic repetantur suadet et iudicum auctoritas et ipsum iudicium ad ingenium carminis accommodatum. Dico Clichtovaeum in Elucidatorio: Haec prosa lege rhythmica eleganter et venuste est composita auctor eius fuisse dicitur P. A. vir sua tempestate virtutis et doctrinae splendore ac gloria insignis. Et certe modulationis huius elegantia ac gratia facile prodit eum omnifaria eruditionis fuisse plenissimum. Huic adiungas Rambachium Anth. 1. 264: A. schrieb zunächst zum Gebrau~ che des Klosters Paraclet mehrere Kirchengesänge (Henric. Gandav. de, sc, eccl. app. c. 3.) unter welche auch der folgende gehört haben mag, der trotz des übeln Rufes, in welchen die Verketzerung seinen Verfasser gebracht hatte, in Frankreich sowohl als in andern Lündern ungemeinen Beifall fand, auch in den protestantischen Kirchen noch lange nach der Reformation am Verkündigungsfeste, und zur Adventszeit häufig gesungen wurde, Eine Nachbildung desselben ist das vormals auch unter uns nicht unbekannte Lied der böhmischen Brüder: Als der gütige Gott (Wackern. p. 301.) lam antea germanicum fecit loannes Salisburg. Des Menschen liebhaber sand zu der maide her Hoffmann D. K. p. 143) In dem hier wiederholten Abdrucke sind drei (rectius duae, 11. 12) überflüssige und zum Theil anstössige Strophen weggelassen Et sane datum est Viro Docto habere nasum: odoratus est quod Cod. Mon. 10. satis antiqua auctoritate confirmatur: accedunt quoque Fr. Nb. Lud. Omnes enim illas strophas, utpote spurias et ab ingenio Abaelardi alienas omittunt. Cantata est Sequentia vel in festo Annuntiationis vel tempore Adventus vel in Missa de Dominica post Adventum: tamen non adeo crebra est in Missalibus Germaniae. 1. M. 10. 17. Rbch. suum. M. 16. nuntium. Ad.: Necessarium fuit ut iste angelus qui for, titudo dei interpretatur ad virginem mitteretur, de qua rex fortissimus nasceretur. Nam omne simile applaudit suo simili. 2, Rhch. vertit satis libere: Welchen im Fleisch zu sehn Himmel und Erd erstaunt. 3. Lud. Rbch. superet regnet imperet. Ad. Clicht. Nb. ut zyma. Lud. Rbch. tollat. M. 10, tulit. Lud.: Per zyma scoriae allegorice intelligitur peccatum originis. 4. M. 16. terit. M. 16. Fr. Pt. e. a, fastidia. Obversabatur seriori actati antiphona Ecclesiae: fastidiosos divites dimittis inanes. M. 16. calcans. 5. M. 10. nobis qui faciat secum participem virtute nuntii. 6. M. 16. discere, Lud. Rbch. dicere. M. 10. patris imperii.

8. Apud multos: suscipias-perficias — teneas. M. 16. Lud. casta. 9. Fr. deum et hominem. Ad.: In his quinque verbis (fiat mihi secundum verbum tuum) creditur beata virgo Maria filium eius concepisse. 10. M. 10. Nb. in fine. Rbch. in pace. 11. 12, M. 16. humana labiles. M. 16. per matrem domini. 13. M. 16. 17. Nb. Cl. Ad. donat.

5. Sicat sidus radium profert virgo filium Pari forma.

6. Neque sidus radio neque mater filio

Fit corrupta.

7. Cedrus alta Libani conformatur hyssopo

Valle nostra.

8. Verbum ens altissimi corporali passum est

Carne sumpta.

9. Isaias cecinit, synagoga meminit, nunquam tamen desinit Esse caeca.

10. Si non suis vatibus credat vel gentilibus, Sybillinis versibus Haec praedicta.

11. Infelix propera, crede vel vetera, cur damnaberis gens misera.

12. Natum considera, quem docet littera: ipsum genuit

puerpera.

Hoc carmen, cui alius aliis in regionibus usus sacer erat, in dioecesibus Anglicanis et Gallicis usitatissimum fuisse videtur. Recedit a more solito, quod Brev. Sarisburiense velut hymnum secundis Vesperis in Assumptione Virginis assignat. Sequentiam nostram quae etiam uɛhwdías suavitate excellit F. Wolfius in egregio suo libro pluribus locis tangit. Textum carminis vir doctus ex codice bibliothecae Viennensis (Mus. S. AN. 47. E. 7. c. sc. XV.), Graduali Pataviensi in comparationem adhibito accurate constituit: idem etiam p. 196 de carminis rhythmo recte iudicavit et optime docuit. Dubitare non possumus quin carmen pervulgatum fuerit, cum duo exstent carmina profana, ad irrisionem sequentiae scripta. Horum unum, quod antiquissimum carminum omnium in laudem cerevisiae compositorum est, apud Wolfium habes p. 439. idque cum rarissimum sit, lectoribus ingratum non fore speramus, quod infra Bacchi laudes istas apposuimus *). Morem illum, carmina sacra profanis irridendi veteribus temporibus maxime frequentatum iam in primo operis nostri tomo expo