BIJLAGE G.

Avisamenta Confessorum et Statuta Reve

rendissimi Patris Domini JOHANNIS ANGELI ARCIMBOLDI, Commissarii Apostolici.

Sequuntur avisamenta, seu statută, facta per Reveren

dissimum in Christo Patrem et dominum, dominum Jo. Angelum Arcimboldum J. U. Doct. etc (*) sub penis, in bulla Apostolica indulgentiarum hujusmodi contentis et a sanctissimo domino nostro papa decretis et fulminatis, ab universis et singulis presbyteris, pro confessionibus audiendis, in negocio sacrarum indulgentiarum antedictarum deputatis et deputandis, diligenter ob→ servanda.

Primo statuit dictus dominus Prepositus et Commis sarius Apostolicus, quod dicti Confessores seu Penitentiarii, per Commissarios ab ipso domino Preposi to subdelegatos aut subdelegandos constituendi et depu tandi, sint timorate conscientie, viri bone vite et ad

mi

(*) Zijne overige titels zijn hier weggelaten, als geheel dezelfden, die in zijne Aflaat-brieven voorkomen. Zie I Deel bl. 223 verv. Dit is ook het geval met de formula absolutio nis aan het slot dezer instructie. Voorts vergelijke men met deze Avisamenta van Arcimboldus, die van Albert, Keurvorst van Mayntz, bij GERDES, Hist. Evang, renovati Vol. I. Monumenta p. 85. sqq.

minus mediocris doctrine, scientes discernere inter bo num et malum, et quod honorem dei omnipotentis, sancte sedis apostolice et cunctorum Christi fidelium, illis confiteri volentium, animarum salutem procurabunt, populumque ad dictas indulgentias, gratias et facultates consequendas juxta vires incitabunt. Et jurare ac promittere tenebuntur dicti confessores sive penitentiarii in manibus Commissarii aut subdelegatorum ejus, aut alterius eorumdem, suprascripta et infrascripta observare.

Item declárabunt dicti Confessores seu penitentiarii populo, quod in ista indulgentia sint quatuor principa les facultates. Videlicet, plenaria omnium peccatorum remissio. Secundo quod confessionalia conceduntur. Tertio quod Christi fideles et eorum parentes, amici et benefactores defuncti participant in omnibus suffragiis ecclesie universalis nunc et in perpetuum. Quarto facultas pro animabus in purgatorio existentibus cum plenaria penarúm relaxatione.

Item declarabunt dicti Confessores quod unaqueque facultas potest obtineri sine alia.

Item pro Confessionali, pro participatione suffragiorum ecclesie, et pro indulgentia plenissima, pro animabus in purgatorio existentibus, obtinendis, non est necesse confiteri, sed sufficit duntaxat quartam partem floreni solvere pro confessionali redimendo.

Item nullus Confessor commutet vota, nec a censuris ecclesiasticis absolvat, nisi consulto ipso domino Commissario, aut ab eodem subdelegatis saltem duobus.

Item ullus Confessorum de male ablatis, aut occasione bonorum ad ecclesias, vel monasteria, aut beneficia, aut incertas personas spectantium, aut de usura

riis et symoniaca labe polutis, in ordinibus vel beneficiis, et contracta irregularitate beneficia ecclesiastica occupantibus, et generaliter in his, in quibus ad restitutionem fructuum, beneficiorum aut aliorum bonorum aliquis ex praemissis, vel aliis causis, teneatur, et in quibus ex forma literarum Apostolicarum compositio fienda veniat, neminem absolvat et liberet, nisi communicatis dictis casibus cum aliquibus ejusdem domini Commissarii subdelegatis, et facta cum eis, secundum casus exigentiam, condigna compositione, ad quam, pro maturiori deliberatione, saltem duo ex eisdem subdelegatis interveniant. Aut sustinentibus excommunicationis sententiam per annum animo indurato, ac injicientibus manus violentas in clerum cum enormi lesione, seu conspirantibus in suum praelatum, incenda. riis ecclesiarum, et committentibus ceteros casus papales, leviter se non intromittant absolvendo vel dispen· sando, sed tales etiam ad Commissarium, vel subdelegatos suos Commissarios, remittant, seu saltem eosdem in his consultos habeant.

Item predicti penitentes, casus papales enormes committentes, si induci possent ad penitentiam publicam, debent de penitentiario ad penitentiarium nudi, 80lis femoralibus et camisia retentis, dulciter et devote incedere, et ante crucem veniam a deo postulare et disciplinam, more quo fit in ecclesia SCti Pe. tri Rome, a penitentiariis recipere, Reducentes eis ad memoriam, quod Christus non erubuit pro redemptione humana spoliari in atrio Pilati, et alaphis et flagellis cedi, gravissimas penas usque ad mortem pro nobis sustinendo. Tamen leviter non imponatur publica penitentia.

Item, quum confessores a Commissario aut subdele

gatis suis vocabuntur, compareant; et si aliquid in dedecus aut damnum dictarum indulgentiarum dictum aut factum intellexerint, dicto Commissario, si sit presens, aut subcommissariis secrete revelabunt et reci pient declarationem supra dubiis eis occurrentibus ab ipsis Commissariis,

Item inhibetur omnibus confessoribus, seu penitentiariis , etiam si subcommissarii deputati existant, ne pecunias, tam ox indulgentia hujusmodi, quam ex commutationibus votorum, et dispensationibus irregularitatis bonorum ablatorum , aut ex testamento legatorum et retentorum, aut indulgentia pro animabus in purgatorio existentibus, etiam ex confessionalibus aut aliis quovismodo provenientes , sub censuris ac penis in bulla indulgentiarum contentis, et sub pena emende (*) arbitrarie, in usus dicte fabrice applicande, habeant aut recipiant, sed per Christifideles, istas indulgentias consequi volentes, prout ex tenore literarum apostolicarum habetur, propriis manibus in Capsam reponi faciant. Neque inducant ipsi confessores Chris. tifideles, eisdein confiteri volentes, ad aliquid eis dandum ratione sacramenti confessionis, cum hoc esset Symoniacum, sed gratis oblatum duntaxat recipiant.

Item vota non excepta possunt commutari ad erogandum ad opus fabrice, prout eis una cum subdelegatis (ut profertur) videbitur.

Item Confessores primo et ante omnia in manibus Commissariorum jurabunt in verbo sacerdotis quod, quantum in illis erit, procurabunt honorem Dei et

SCtae

(*) EMENDA (van waar het Fransche Amende ): pecuniarią mulcta, compensatio damni, emendatio, quae arbie trio judicis irrogatur." DỤ CANCE, gloss, in v.

SCtae sedis et animarum salutem et operis basilice restaurationem et utilitatem, etiam audiendo confessionem cum maxima maturitate, plus examinando conscien→ tiam quam bursam. Nec faciant, sicut aliquando contingit, quod aliqui avaritia ducti lucrum quesierunt suum et festinaverunt sine debita examinatione peccatorum et circumstantiarum aggravantium peccata. Neque tales, contenti in suis conscientiis, timendum est premerentur indulgentias, dum postea recordantur se oblitos fuisse etiam gravissima peccata, propter negligentiam confessorum in parte non debite interro⚫ gantium de peccatis et circumstantiis eorum. Ideo jurabunt Confessores, qui dabunt etiam operam possibilem examinando conscientias Christifidelium, illis confiteri volentium, secundum exigentiam personarum et diversitatem peccatorum et circumstantias illorum, quae etiam admitti debent, quod possint discernere inter lepam et lepram, id est peccatum a peccato et circum→ stantiis illorum. Et quod caveatur ne vagi homines, tam seculares quam religiosi, admittantur ad officium penitentiariorum praedictorum in istis sacratissimis indulgentiis.

Item de Rebus male ablatis advertant Confessores diligenter articulum in Bulla contentum.

Similiter de usuris commissis videant bene continentiam ejusdem articuli in Bulla.

Item de legatis retentis et bonis beneficiorum.

Item caveant Confessores, ne se intromittant in foro exteriori et contentioso, praesertim de sententiis excommunicationis et aliis censuris, per ordinarios et alios judices latis. Sed solum duntaxat quae concernunt forum conscientie et animarum salutem eisdem confiteri volentium.